„Świteź” – pierwsza polska agencja fotograficzna

Za pierwszą polską agencję fotograficzną przyjęło się uważać „Pierwszą Polską Agencję Fotograficzną Mariana Fuksa”. W pewnym stopniu przyczyniło się do tego sprytne włączenie do jej nazwy przymiotnika „pierwsza”. Juliusz Garztecki w Przyczynkach do historii fotografii w prasie polskiej zwrócił uwagę, że twierdzenie Fuksa nie znajduje potwierdzenia w faktach^[1]. Serwisów fotograficznych dostarczały już wcześniej: Biuro Ilustracyjne Marka Münza we Lwowie^[2], Biuro Dzienników (więcej…)

Kasimir Zgorecki z Rouvroy… i inni

Między końcem pierwszej a wybuchem drugiej wojny światowej z Polski do Francji wyemigrowało około 600 tysięcy ludzi. Wśród cudzoziemców, którzy napłynęli do tego kraju w latach 1921-1939, była to najliczniejsza grupa narodowościowa, stanowiąca 31% ich całkowitej liczby. Powiększali ją jeszcze tak zwani Westfalacy lub Westfalczycy, czyli Polacy, którzy do Francji (więcej…)

Piekielnie żywotne miejsce: Warszawa lat 1945-1948 na zdjęciach zagranicznych fotografów

Koniec II wojny światowej oznaczał dramatyczne zmiany: nowy podział polityczny, przesunięcia granic oraz przemieszczenia milionów ludzi. Stary porządek znikł, nowy był niepewny. Zaczynała się zimna wojna i niedawni sojusznicy stali się wrogami. Polska znalazła się wśród krajów, które ucierpiały najbardziej, a jej stolica doznała zniszczeń, które niemal wymazały ją z mapy Europy. Co więcej tzw. wyzwolenie nie przyniosło jej niepodległości. Walka (więcej…)

Wystawa fotografiki sowieckiej, 1934

25 lipca 1932 roku podpisano w Moskwie polsko-sowiecki pakt o nieagresji. Dawał on obu państwom nowe możliwości dyplomatyczne na coraz bardziej komplikującej się scenie politycznej Europy i stwarzał szansę na polepszenie dotychczas niezbyt przyjaznych stosunków dwustronnych. W następnych miesiącach zwiększyła się wzajemna wymiana handlowa oraz ożywiły kontakty kulturalne. W 1933 roku podpisano porozumienie o wymianie wystaw sztuki, co zaowocowało ekspozycją plastyki sowieckiej w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie (więcej…)

Socrealizm użytkowy – zapomniane zdjęcia Marka Holzmana

Próżno szukać informacji o tych zdjęciach w opracowaniach poświęconych sztuce socrealistycznej. Podobnie nie ma o nich wzmianki w tekstach traktujących o polskim fotoreportażu. Siedemnaście książeczek, które ukazały się w latach 1950-1955 w ramach Biblioteki fotoreportażowej CRZZ [Centralnej Rady Związków Zawodowych]w cyklu Ludzie planu 6-letniego (tomy 1-4 oraz 6-8 wyszły jako Biblioteka reportażowa CRZZ), trafiło bowiem do innego obiegu czytelniczego. Fotografie, które (więcej…)

Zaraz po wojnie

W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie historią Polski w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej. Wielka Trwoga Marcina Zaremby, wystawy Kronikarki – Zofia Chomętowska i Maria Chrząszczowa. Fotografie Warszawy 1945-1947; 1947 Barwy ruin. Warszawa i Polska w odbudowie na zdjęciach Henry’ego N. Cobba i John Vachon. Trzy razy Polska, pokazywane w Domu Spotkań z Historią w Warszawie, to tylko przykłady. Także stołeczna (więcej…)

„Gułag” Tomasza Kiznego

Wreszcie, z piętnastoletnim opóźnieniem, ukazało się polskie wydanie albumu „Gułag”, opracowanego przez Tomasza Kiznego przy współpracy Dominique Roynette. Książkę opublikowano dotychczas w siedmiu językach. Polacy, którzy z racji swojej historii powinni być tematem szczególnie zainteresowani, dostają ją dopiero w tym roku, po m.in. Hiszpanach.

„Gułag” jest jednym z najważniejszych albumów fotograficznych dotyczących historii Związku Sowieckiego, jakie kiedykolwiek wydano. Publikacji takich ukazało się (więcej…)

Jak fotografować? we Wrocławiu

Fotografia ma pewną szczególną cechę: niemal każde twierdzenie na jej temat można odwrócić i wciąż będzie ono prawdziwe. Dotyczy to z pewnością fotografii rozumianej ogólnie, jako medium, ale niejednokrotnie także pojedynczych zdjęć. Rację ma John Tagg, twierdząc, że nie ma jednej cechy fotografii ani sposobu jej praktykowania, która określałaby jej istotę. Ta labilność medium często jest przyczyną pewnego zakłopotania i niepewności (więcej…)

Polskie fotoikony w DSH

W Domu Spotkań z Historią w Warszawie pokazywana jest właśnie wystawa Fotoikony w Polsce. Poszukiwanie / głosowanie. To nowa odsłona ekspozycji prezentowanej przed dwoma laty w Sekcji Eksperymentalnej Miesiąca Fotografii w Krakowie. Zebrano na niej 42 zdjęcia, które, zgodnie z założeniami organizatorów, są najważniejsze dla polskiej historii. Przy czym nie są to tylko fotografie dokumentujące wydarzenia historyczne (m.in. odzyskanie niepodległości, łamanie (więcej…)

Fotografia jest sztuką trudną

Osiemnaście lat temu, 29 czerwca 1996 roku, zmarł Stanisław Czycz. Oprócz powieści, opowiadań i wierszy pozostawił niezwykły cykl… podpisów do zdjęć.

W styczniu 1964 roku w „Przekroju” pojawiła się nowa rubryka zatytułowana Fotografia jest sztuką trudną. Fotoamator Michał C. publikował w niej swoje zdjęcia i komentarze do nich. W pierwszym odcinku pokazał cztery fotografie. Ta umieszczona na początku przedstawia kilka wróbli, chyba (więcej…)